Pochodzi z artystycznej rodziny, jej ojciec Antoni Kenar był znanym rzeźbiarzem, matka - historykiem sztuki. Oboje pracowali w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Zakopanem. W tej szkole w klasie rzeźby uczyła się też Urszula Kenar. Później wybrała studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Dyplom obroniła w 1973 roku. Scenografię studiowała tam pod kierunkiem Andrzeja Stopki i Wojciecha Krakowskiego. Jak mówiła scenografka:
To oni nauczyli mnie odwagi w podejmowaniu decyzji artystycznych i brania za swoją wizję odpowiedzialności. Im zawdzięczam sztukę współpracy z zespołem ludzi, których trzeba "zapalić" i przekonać do pomysłu, tak, by mogli spełniać swoje tęsknoty, realizować możliwości twórcze, aby stali się współtwórcami.
Kenar debiutowała na scenie w 1973 roku. Przygotowała wówczas razem z reżyserem Ryszardem Majorem Teatr osobny Mirona Białoszewskiego w gdańskim Teatrze Wybrzeże. Później współpracowała m.in. z Teatrem Nowym w Poznaniu, Teatrem Nowym w Łodzi, Teatrem Polskim we Wrocławiu, Teatrem im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Przygotowała m.in. oprawę plastyczną do "Jak wam się podoba" Szekspira w reżyserii Janusza Nyczaka w Teatrze Polskim w Poznaniu (1979) i "Koczowiska" Tomasza Łubieńskiego – spektaklu Tadeusza Minca z Teatru Polskiego we Wrocławiu (1979).
W 1983 roku po raz pierwszy pracowała w krakowskim Starym Teatrze. Zaprojektowała wówczas dekoracje do debiutu reżyserskiego Tadeusza Bradeckiego – "Biednych ludzi" wg Fiodora Dostojewskiego. Na krakowskiej scenie pracuje do dzisiaj i nadal współpracuje z Bradeckim. Wspólnie przygotowali tutaj ciekawe inscenizacje – "Woyzecka" Georga Büchnera (1986), "Wiosnę Narodów w Cichym Zakątku" Adolfa Nowaczyńskiego (1987), "Fantazego" Juliusza Słowackiego (1991), realizacje Szekspirowskie – "Jak wam się podoba" (1993) i "Miarkę za miarkę" (1998), a także "Karierę Artura Ui" Bertolta Brechta (1999). Ostatnią ich wspólną realizacją na scenie Starego była, jak do tej pory, sztuka Friedricha Dürrenmatta "Play Strindberg" (2004). Na innych scenach zrealizowali jeszcze m.in. "Pana Jowialskiego" Aleksandra Fredry w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi (1986) oraz "Zmierzch" Izaaka Babla na scenie gdańskiego Teatru Wybrzeże (1997).
W Starym Teatrze scenografka współpracowała także z Krzysztofem Babickim opracowując dekoracje do "Z życia glist" Per Olova Enquista (1983) i Markiem Pasiecznym, z którym zrealizowała m.in. "Zamianę" Paula Claudela (1990) i "Sonatę Kreutzerowską" Lwa Tołstoja (1993).
W dekoracjach Kenar na pierwszy plan wysuwa się otwarta przestrzeń sceniczna. W swoich kompozycjach szuka plastycznego znaku oddającego podstawowy sens inscenizacji. W "Koczowisku" nad sceną pojawiły się orientalne ornamenty jako znak odmienności kulturowej - gwiazdy, księżyce i półksiężyce, które korespondowały z ideą Mickiewicza, bohatera dramatu Łubieńskiego, próbującego w Turcji utworzyć wojsko polskie. W "Wiośnie Narodów w Cichym Zakątku" na środku pustej sceny stał duży, mieszczański, porządny kredens, przemieniający się w stół prezydialny, barykadę i katafalk - ironiczny komentarz do wysiłków krakowskiego mieszczaństwa, które w 1849 roku usiłowało wziąć udział w Wiośnie Ludów. Spektakl o teatrze historii został rozegrany na scenie sygnalizującej jarmarczną strzelnicę - z przodu sceny sterczały kolorowe, malowane kwiatki ustawione na drucikach. W "Panu Jowialskim" Kenar posłużyła się z kolei żartem scenicznym stawiając na scenie wierzbę z rosnącymi na niej gruszkami ironicznie sygnalizującą płonne nadzieje bohaterów. Scenografka mówiła:
Trzeba znaleźć nową formę, która będzie jednocześnie dla mnie krokiem do przodu, odkryciem, a nie powtarzaniem doświadczeń. Oczywiście korzystam z wiedzy, rutyny, ale mam poczucie, że nie robię tego w sposób mechaniczny. Niezwykle istotnym elementem jest też zespół, z którym pracuję – reżyser, muzyk, krawcowa, elektryk – trzeba umieć z tego korzystać, nie zrzynać, a wybrać istotę.
Swoje prace, rysunki, szkice, projekty, po raz pierwszy na wystawie pokazała w 2002 roku w Galerii Antoniego Rząsy w Zakopanem. Zawsze uważała, że pracę autora dekoracji tak naprawdę oddaje dopiero spektakl teatralny, w którym oprawa plastyczna koresponduje z innymi środkami scenicznego wyrazu. Mówiła wówczas:
Moją wystawą jest spektakl teatralny. Tutaj pokazuję zaledwie notatki, takie moje śmieci.
Urszula Kenar pracowała ostatnio nad oprawą plastyczną kolejnych spektakli Bradeckiego, doskonale scenograficznie wpisując się w komediowe tony tych inscenizacji. Przygotowali wspólnie "Żołnierza królowej Madagaskaru" Juliana Tuwima (Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie, 2006), arcydowcipne "Przyjęcie dla głupca" Francisa Vebera (Teatr Nowy im. Tadeusza Łomnickiego w Poznaniu, 2006) i rozegrane jak farsa "Poskromienie złośnicy" Williama Szekspira (Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, 2009). W tym ostatnim spektaklu na scenie można było zobaczyć, jak pisała Henryka Wach-Malicka:
Włochów, żywcem wyjętych z filmów Felliniego, skutery z 'Rzymskich wakacji', mafiosów z 'Ojca chrzestnego'. I scenografię Urszuli Kenar, utkaną z turystycznych stereotypów Italii: z prawej rzymskie 'usta prawdy', z lewej przechyloną wieżę z Pizy, a w charakterze horyzontu perłę Muzeum Uffizi, czyli 'Narodziny Wenus' Botticellego. Lekki zez w oku bogini sygnalizuje od razu, że to przedstawienie nie będzie całkiem serio, że to taki sceniczny żart, utkany z gry konwencjami i cytatami z popkultury.
Nagrody:
- 1974 - Nagroda III stopnia za scenografię do przedstawienia Teatr osobny Mirona Białoszewskiego w reżyserii Ryszarda Majora w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku na 15. Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu;
- 1980 - Nagroda za scenografię do przedstawienia Koczowisko Tomasza Łubieńskiego w reżyserii Tadeusza Minca w Teatrze Polskim we Wrocławiu na 21. Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu;
- 1986 - Nagroda specjalna dla Tadeusza Bradeckiego, Urszuli Kenar i Stanisława Radwana za twórczą inspirację zespołu aktorskiego w przedstawieniu Woyzeck Georga Büchnera w reżyserii Bradeckiego w Starym Teatrze w Krakowie na 26. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych;
- 1987 - Nagroda za scenografie do przedstawień Tadeusza Bradeckiego - Wiosny Ludów w Cichym Zakątku Adolfa Nowaczyńskiego ze Starego Teatru w Krakowie i Pana Jowialskiego Aleksandra Fredry z Teatru im. Jaracza w Łodzi na 13. Opolskich Konfrontacjach Teatralnych "Klasyka Polska";
- 1998 - Nagroda za scenografię do przedstawienia Miarka za miarkę Szekspira w reżyserii Tadeusza Bradeckiego ze Starego Teatru w Krakowie na 2. Ogólnopolskim Festiwalu Komedii "Talia" w Tarnowie.
Autor: Monika Mokrzycka-Pokora, maj 2006; aktualizacja: listopad 2009.