Compagnia Pippo Delbono,
"Questo Buio Feroce",
fot. Gianluigi di Napoli
W Poznaniu 23 czerwca rozpoczyna się 18. edycja Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego MALTA. Jak co roku festiwal gości teatry najwyższego formatu, a wśród nich prawdziwe teatralne gwiazdy. Wystąpią m.in.: Grupo Puja!, Compagnie OFF, Theatre Dromesko, Compagania Pippo Delbono.
Rok wcześniej Compagnia Pippo Delbono z sukcesem pokazała spektakl Urlo. Na tegorocznej "Malcie" zaprezentują Questo buio feroce ("Te nieludzkie ciemności", 27 czerwca), spektakl do którego tekst powstał na kanwie autobiografii umierającego na AIDS amerykańskiego pisarza Harolda Brodkeya. Opisuje on ostatnie lata swojego życia - od zdiagnozowania choroby, przez nieludzkie i wyniszczające cierpienie, po śmierć. Poprzez fascynujące obrazy, krzykiem i szeptem mówi o wielkiej, niemożliwej, niespełnionej miłości do życia, które musi zgasnąć... Pippo Delbono opowiada zawsze historie z wnętrza własnego ciała i duszy. Od 1997 roku rozpoczął cykl przedstawień realizowany z aktorami i osobami upośledzonymi - m.in. Barboni ("Kloszardzi"), Itaca. Il viaggio, la guerra, il volo (1998), Il silenzio (2000) oraz wspomniane już Urlo (2004). Teatr Pippo Delbono ma wiele cech karnawału, w którym obok siebie współistnieje świętość i sprofanowanie, prawda i zmyślenie, ekstaza i wyciszenie, pęd w otchłań i zatrzymanie. Jego teatr to także ciągła penetracja własnej pamięci, grzebanie w zakamarkach własnej historii i własnej duszy.
Argentyńsko-hiszpański teatr powietrzny Puja! pod osłoną nocy, na Starym Rynku przy Pręgierzu, pokaże magiczne widowisko - metaforę molekularnego tańca kosmicznego. Spektakl K@osmos to poszukiwanie energii płynącej z miejsca, w którym prezentowane jest show. To również przekazywanie tej energii zebranej publiczności, albowiem argentyńscy i hiszpańscy aktorzy pracują tak, by każdy pojedynczy widz doświadczył przepływu niezwykłej, kosmicznej siły, spojrzał w niebo i poczuł cały wszechświat. Artyści podwieszeni za pomocą dźwigu na kosmicznej kuli oczarowują widzów niezwykłą sprawnością akrobacji i energią muzyki. Teatr powietrzny PUJA! powstał w Argentynie w 1998 roku. Celem działania grupy było wkroczenie w przestrzeń miejską. W 2002 roku teatr przeniósł się do Hiszpanii, gdzie działa do dziś. Podstawowym założeniem PUJA! jest łączenie różnych, często odległych dyscyplin, wykraczających poza ramy sztuki (teatr, taniec, cyrk, sporty ekstremalne, architektura, a nawet inżynieria, multimedia oraz muzyka). Nazywając swój teatr powietrznym, chcą zmaterializować założenie o wychodzeniu naprzeciw rozmaitym kierunkom sztuki, które przekraczają tradycyjne podziały czasoprzestrzenne.
Theatre Dromesko,
"Margot"
fot. materiały organizatora
Niepowtarzalnym - w opinii organizatorów - wydarzeniem na granicy teatru, cyrku i opery będzie spektakl Paraboles prezentowany przez grupę Compagnie Off. Twórczość tych artystów ulicy to mieszanka sztuki cyrkowej z elementami teatru lirycznego, spojona siłą kolorów i rytmów. W swoich spektaklach Compagnie Off mówi o miłości, śmierci, odmienności, łącząc perspektywę współczesności z codziennym życiem, czerpiąc także inspirację z przeszłości. Jak głoszą w swoim manifeście: trzeba "chcieć, zawsze chcieć". Paraboles to widowisko wyjątkowe, w którym scenografię tworzy sześć ogromnych okręgów zawieszonych w powietrzu. Stanowi niezwykle spektakularną i niecodzienną dla uszu syntezę brzmienia muzyki kosmosu z ludzkim sopranowym głosem. W tym wyjątkowym spotkaniu dźwięku i obrazu artyści próbują przechwycić i odczytać pochodzące z kosmosu szczątki wiadomości, łącząc je z lirycznym śpiewem. Dzięki zastosowaniu specjalnego, interaktywnego komputera audio-wideo talerze odbijają głos śpiewaczki, a jednocześnie wyświetlany jest na nich jej zwielokrotniony obraz. Zgromadzona wśród tak ustawionej scenografii publiczność staje się właściwym odbiorcą muzyki gwiazd. Spektakl będzie można zobaczyć w naturalnej scenerii Łąki nad Wartą przy Moście Chrobrego.
Compagnie Dromesko zaprezentuje swój najnowszy spektakl Margot. Ten francuski zespół powstały w 1990 roku, uwielbia eksperymentować z formą teatralną. Ich pierwszy spektakl La Volière Dromesko ("Ptaszarnia Dromesko") wytyczył ścieżkę rozwoju grupy na kolejne lata. Do swojego pierwszego projektu Dromesko zaprosiło kilkunastu artystów z różnych stron świata, a w spektaklu uczestniczyło również dwieście czterdzieści ptaków, konie i inne zwierzęta. W kreowanych przez siebie widowiskach łączą muzykę, taniec i śpiew. Raz włączają w nie zwierzęta, innym razem marionetki. Również widz zostaje wciągnięty w sceniczną grę, stając się częścią opowiadanej historii (w spektaklu La Baraque, cantine musicale - "Barak, stołówka muzyczna" widzowie częstowani są zupą, jak na porządną stołówkę przystało). Teatr Dromesko urzeczony pięknem libretta i kompozycji muzycznej Jean-François Chevillarda, zdecydował się wystawić niewielki utwór liryczny Margot. Spektakl muzyczny powstawał w latach 2006-2007. Osią konstrukcyjną tej opery stanowi zagadnienie czekania - oczekiwania na innego, czekania na jutro, wypełnionego niepokojem, ale i nadzieją; czekania na śmierć, na przyjemność, na wszystko to, co niewiadome. Widz zostaje przeniesiony do świata pieśni, śpiewnej muzyki i opleciony prostą, ale urzekającą historią.
Izabella Gustowska,
"She-Ona. Media Story"
Na Malcie nie zabraknie też spektakli poznańskich artystów z Teatru Strefa Ciszy. Ich najnowszy projekt Salto mortale powstał w koprodukcji z aktorami z izraelskiej grupy Clipa Theater w ramach obchodów Roku Polskiego w Izraelu. Strefa Ciszy to grupa teatralizująca poznańską przestrzeń nieprzerwanie od 1991 roku, znana chociażby z takich przedstawień jak: Judasze, Wodewil Miejski, Postscriptum, 36,6 czy Nauka Latania. Clipa Theatre to czołowa izraelska grupa teatralna powstała w 1995 roku z inicjatywy reżyserki i tancerki Edit Herman oraz rosyjskiego muzykującego aktora Dimity Tyulpanova. Ich podstawowym założeniem było stworzenie nowego języka teatralnego, łączącego w sobie aktorstwo, taniec, współczesny design i muzykę. Obie grupy teatralne przedstawią spektakl Salto Mortale. Podjęty w spektaklu temat dotyka problemu ucieczki i emigracji w zderzeniu dwóch światów, harmonii i chaosu. Salto Mortale to czarny cyrk na sześć fortepianów i dwunastu aktorów, uniwersalna opowieść o symbolicznej zagładzie starego porządku, o splugawieniu autorytetów i wymazaniu naszego dziedzictwa, zainspirowana autentyczną historią związaną z wkroczeniem wojsk radzieckich do niemieckiego wówczas Szczecina. Koproducentami projektu są: Fundacja Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego MALTA oraz Instytut Adama Mickiewicza. Premiera spektaklu odbędzie się 25 czerwca w przestrzeni Starej Rzeźni.
W nurcie głównym tegorocznej Malty zaprezentują swoje najnowsze propozycje: Teatr Biuro Podróży (spektakl H of D), Teatr Porywacze Ciał (Correctomundo) i Teatr Ósmego Dnia (Czas matek). Kilkanaście spektakli tanecznych będzie można obejrzeć podczas nocnego maratonu z Polskim Teatrem Tańca, a Izabella Gustowska zaprezentuje multimedialny pokaz She. Media Story. Artystka tworzy w obszarze różnych mediów, jest kuratorem wystaw, a także prowadzi Pracownię Działań Multimedialnych i Performatywnych w Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. O swoim projekcie mówi:
Grupo Puja!, "K@osmos",
fot. Marniek Kint
" 'Media Story' to nie wypreparowana teatralność spektaklu, ale życie podpatrzone, fragmentaryczne, chaotyczne, niepodporządkowane żadnym regułom scenicznym. Bo to nie jest teatr. To widz układa swoje media story z fragmentów, filmów, tekstów, monitoringów. Nie ma tu aktów scenicznych, ale są przestrzenie otwierające się na publiczność,wśród których uważny obserwator znajdzie te same lub podobne kobiety - owe ONE. Być może będzie to dziewczyna na rowerze, identyczne trojaczki - Kasia, Ewa i Magda, dwie studentki na wrotkach, i nieznajoma z akordeonem. Bo to ON - widz - może pominąć nieinteresujące go obrazy czy komentarze, może powrócić, by wyczekiwać na gest, słowo czy twarz nieznajomej. To ON stanie się rekonstruktorem, to ON może stworzyć swoje media story, także wtedy, kiedy sam podpatrywany przez kamerę stanie się częścią medialnej rzeczywistości."
W She Gustowska poszukuje wizerunku współczesnej kobiety, który tworzy za pomocą środków multimedialnych. Projekt jest produkcją Festiwalu Malta realizowaną w scenerii Starej Rzeźni.
Tegoroczny festiwal to również tradycyjne cykle "Stary Browar Nowy Taniec na Malcie", konkurs Nowe Sytuacje (jeden z pięciu młodych zespołów zakwalifikowanych do finału wystawi swój spektakl w tramwaju), a także pokazy filmowe i koncerty muzyki filmowej. W kinie Muza zostaną pokazane m.in. obrazy klasyka niemieckiego kina Wernera Herzoga.
Specjalny nurt tegorocznego festiwalu to "Eko-Malta", czyli ciąg wykładów, spotkań, warsztatów i akcji artystycznych podejmujących temat relacji między sztuką a środowiskiem. To swoisty wstęp do konferencji klimatycznej, która odbędzie się w grudniu w Poznaniu. Nad jeziorem Malta 28 czerwca odbędzie się plenerowy koncert, którego gwiazdą jest Elvis Costello, zaliczanego do najważniejszych twórców rockowej Nowej Fali.