Targi w Bolonii są największymi na świecie targami książki dziecięcej oraz ilustracji do książki dziecięcej. W roku 2003 odbędą się one po raz czterdziesty. W 2002 Targi obejmowały 18 tys. m kw., uczestniczyło w nich 1375 wystawców z 55 krajów. Są to targi dla profesjonalistów, na których spotykają się wydawcy, ilustratorzy, autorzy, bibliotekarze, drukarze - jednym słowem cały świat profesjonalny zajmujący się książką dla dzieci. Obudowane są ogromną ilością seminariów specjalistycznych i prestiżowych nagród.
Targi w Bolonii dzielą się na dwie zasadnicze części: jedną poświęconą wyłącznie ilustracji, a drugą książce.
Na Targach tych corocznie wręczane są prestiżowe międzynarodowe nagrody dla ilustracji oraz książki dziecięcej, w tym:
- Nagroda dla Ilustratorów - (3 kategorie): Fiction i Non Fiction oraz Nowe Horyzonty
- Nagrody: New Media i eBook
- Nagroda na Najpiękniejszą Książkę
- Nagroda UNESCO
W tym roku po raz pierwszy bolońscy organizatorzy proponują wydawcom edukacyjnym uczestnictwo w Projekcie "Global Learning Initiative" (GLI) (przestrzeń targowa + prezentacje projektów edukacyjnych + seminaria).
Co roku inny kraj jest gościem honorowym Targów. Gość honorowy prezentuje swój dorobek w dziedzinie ilustracji. W roku 2003 gościem honorowym jest Polska, która poza wielką wystawą ilustracji planuje zaprezentowanie polskiego dorobku książek dla dzieci na stoisku narodowym.
Targi w Bolonii wypracowały sobie swoistą formułę prezentacji narodowych, charakterystyczną wyłącznie dla tej imprezy targowej. W Bolonii bowiem wyjątkową rolę odgrywa ilustracja. Z tego właśnie względu kraj występujący w roli Gościa Honorowego zostaje zobowiązany przez gospodarzy do przygotowania dwóch podstawowych form ekspozycyjnych: obligatoryjnej wystawy ilustracji, na której pokazuje się dorobek ostatniego dziesięciolecia, oraz narodowego stoiska wydawców. Wystawa ilustracji jest zawsze oddzielona od stoiska narodowego i prezentowana w części o nieco innym charakterze niż pawilony handlowe. Część ta służy wyłącznie celom ekspozycyjnym, tam pokazywane są także prace wyłonione na konkursy. Mieści się tu również "kafejka literacka". Wbrew niewinnej nazwie jest to centrum konfrontacji intelektualnych, w którym gospodarze organizują najważniejsze spotkania dotyczące targów, a ich głównymi uczestnikami jest młodzież akademicka przybywająca z wielu krajów świata - dla przyszłych profesjonalistów są to najważniejsze na świecie spotkania.
Organizatorem całości polskiego wystąpienia na zlecenie Ministerstwa Kultury jest
Instytut Adama Mickiewicza.
Organizację przedsięwzięcia podjęła się prowadzić warszawska Fundacja Kultury kierowana przez Janusza Brysia. Fundacja Kultury była organizatorem polskiego wystąpienia na Tagach we Frankfurcie w roku 2000.
W założeniach polskie wystąpienie ma składać się z trzech zasadniczych części:
- wystawy narodowej polskich ilustratorów - organizowanej przez Oddział Warszawski ZPAP
- stoiska narodowego polskich wydawców
oraz - wydarzeń w mieście, które wejdą do programu przygotowywanego przez pełnomocnika ministra kultury.
Za wystawę narodową polskich ilustratorów odpowiedzialny jest Oddział Warszawski Związku Polskich Artystów Plastyków, prace te koordynuje Krystyna Lipka-Sztarbałło, przewodnicząca Sekcji Ilustratorów OW ZPAP, która zapowiedziała, że ekspozycja obejmować będzie podsumowanie dorobku ostatnich 12 lat, czyli okres od roku 1990 do 2002. Prezentacji towarzyszyć będzie "Almanach 1990 - 2002. Polscy ilustratorzy dla dzieci".
Polskie stoisko narodowe jest zlokalizowane w tym samym miejscu, gdzie w ostatnich latach prezentowali się wspólnie polscy wydawcy. W tym roku jego powierzchnia jest wielokrotnie większa i wynosi 350 m kw. Jak zapewniają organizatorzy bolońskich Targów, będzie to największe stoisko narodowe w historii tej imprezy. Polska Izba Książki będzie gospodarzem tej części polskiego wystąpienia, a jej koordynatorem jest Olga Wojniłko, red. naczelna wydawnictwa Wilga. Do udziału w stoisku narodowym zgłosiło się 30 wystawców, w tym wszyscy czołowi wydawcy książek dla dzieci i młodzieży, wydawcy edukacyjni, a także Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A., wydawnictwo artystyczne Kurtiak i Ley oraz dwie ważne krajowe imprezy targowe: Targi Książki Edukacyjnej
EDUKACJA XXI w Warszawie i
Książka dla Dzieci i Młodzieży - Poznańskie Spotkania Targowe. Największe ekspozycje będą miały Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A., Podsiedlik-Raniowski i S-ka oraz Wilga.
Na polskim stoisku narodowym przewidziano również prezentację polskiego dorobku multimedialnego, za co odpowiedzialny jest Jakub Frołow, red. naczelny "Notesu Wydawniczego". Podobnie jak po wystąpieniu na Targach Książki we Frankfurcie w roku 2000, kiedy polska prezentacja multimedialna spowodowała znaczące zainteresowanie zagranicznych partnerów, również po Bolonii możemy oczekiwać, że polskie programy multimedialne znajdą nowych odbiorców za granicą.
Ważnym miejscem naszej ekspozycji będzie duży ekran plazmowy, na którym prezentowane będą polskie filmy dla dzieci przygotowane przez Telewizję Polską S.A., która będzie patronować tej części polskiego wystąpienia.
Cały program literacki polskiego wystąpienia przygotował krakowski oddział Instytut Adama Mickiewicza kierowany przez Albrechta Lemppa.
PROGRAM LITERACKI
składa się z następujących elementów:
- spotkań polskich autorów w bolońskich szkołach,
- spektaklu Lokomotywa dla dzieci,
- seminarium poświęconego postaci Janusza Korczaka.
Na okazję targów i imprez towarzyszących przygotowano też stosowne publikacje.
I - Spotkania autorskieW spotkaniach udział weźmie troje autorów z polski: Liliana Bardijewska, Anna Onichimowska i
Maciej Wojtyszko.
- Liliana Bardijewska
Urodzona w 1955 roku. Autorka słuchowisk, sztuk i utworów prozatorskich dla dzieci; krytyk literacki i teatralny; tłumacz literatury bułgarskiej; wydawca literatury dla dzieci i młodzieży. Stale współpracuje z "Gazetą Wyborczą" oraz pismami teatralnymi - "Dialogiem", "Teatrem" i "Teatrem Lalek". Autorka 20 słuchowisk dla dzieci i dorosłych, 10 sztuk teatralnych i TV dla dzieci. Wydała ponadto powieść dla dzieci Ratatuj (Czytelnik 1984), oraz bajkę dla najmłodszych Zielony wędrowiec (Ezop 2001), uhonorowaną tytułem "Książka Roku 2001" przez Polską Sekcję IBBY.
- Anna Onichimowska
Urodzona w 1952 roku. Autorka trzynastu książek dla dzieci i młodzieży (debiut: zbiór wierszy Gdybym miał konia, 1980), około trzydziestu słuchowisk radiowych, pięciu sztuk teatralnych i telewizyjnych, antologii. Kontynuuje i rozwija znaczący w literaturze polskiej nurt krótkich opowiadań dla najmłodszych. Laureatka wielu nagród literackich w kraju i za granicą, tłumaczona na języki obce. Obecnie pełni funkcję dyrektora Fundacji "Świat Dziecka" i prezesa Polskiej Sekcji IBBY.
- Maciej Wojtyszko
Urodzony w 1946 roku. Autor książek dla dzieci, reżyser spektakli telewizyjnych i teatralnych, a także filmów rysunkowych. Opublikował między innymi tomy Bromba i inni, Tajemnica szyfru Marabuta, Saga rodu Klaptunów; spora część jego utworów trafiła na ekran lub deski teatru. Jego sztuki i książki tłumaczone były na wiele języków, a także nagradzane w kraju i za granicą.
Plan spotkań:
- środa 2 kwietnia
godz. 9:00 - Maciej Wojtyszko, Scuola Media Guercino Via Longo, 4 - Bologna
godz. 11:00 - Maciej Wojtyszko, Scuola Media Salvo d'Acquisto Via della Beverara, 188 - Bologna
- czwartek 3 kwietnia
godz. 9:00 - Liliana Bardijewska, Scuola Elementare Marconi via Laura Bassi, 20 - Bologna
godz. 11:00 - Anna Onichimowska, Scuola Elementare Sanzio Via Abba, 5 - Bologna
- piątek 4 kwietnia
godz. 9:00 - Anna Onichimowska, Scuola Elementare - Direzione Didattica 1 Via Galliera 74 - Bologna
godz. 11:00 - Liliana Bardijewska, Scuola Elementare - De Vigri Via del Giacinto, 37 - Bologna
II - Lokomotywa Włoska edycja programu Lokomotywa stanowi część projektu obejmującego wszystkie kraje Unii Europejskiej. Przygotowywany jest we współpracy z Fundacją SOS posiadającą prawa autorskie do tekstu Juliana Tuwima oraz Oficyną Wydawniczą G&P reprezentującą spadkobierców Jana Marcina Szancera, autora ilustracji. Autorką włoskiego przekładu jest Monika Woźniak.
W ramach programu literackiego Targów w Bolonii zaprezentowany zostanie spektakl oparty na tekście Juliana Tuwima Lokomotywa, przygotowany przez grupę APE TEATRALE kierowaną przez Michała Znanieckiego. Jest to przedstawienie-zabawa, w którym dziecięca publiczność bierze aktywny udział. Podczas zabawy dzieci otrzymują książeczki z włoskim tekstem wiersza.
Spektakl odbędzie się 4 kwietnia w centrum miasta (poza terenami targowymi).
III - Seminarium poświęcone postaci i dziełu JANUSZA KORCZAKASeminarium, zatytułowane "Janusz Korczak, l'educatore del futuro dei giovani di ogni parte del Mondo" ("Janusz Korczak, nauczyciel przyszłości dzieci ze wszystkich części świata") ma na celu przybliżenie dorobku i myśli Janusza Korczaka włoskim środowiskom związanym z pedagogiką i oświatą, z akcentem na aktualne treści myśli korczakowskiej (kwestia publicystyki dziecięcej traktującej o poważnych tematach: polityka, wojna, itd.). Współorganizatorem, wraz ze stroną polską, jest Włoskie Towarzystwo Przyjaciół Janusza Korczaka.
Referenci:
Giuliana Limiti z Assoziazione Italiana Amici di Janusz Korczak
Marta Ciesielska z Centrum Badań i Dokumentacji Korczakianum
Seminarium odbędzie się 4 kwietnia o godz. 9:30 w siedzibie Associazione Fameja Bugneisa (Stowarzyszenie Rodzina Bolońska) na Via Barberia 11 w Bolonii.
Katalog Na Targi bolońskie krakowski oddział Instytutu Adama Mickiewicza przygotował katalog prezentujący najciekawsze i nagrodzone książki dla dzieci i młodzieży polskich autorów, które ukazały się w ciągu ostatnich dwunastu lat. Katalog wydany został we włoskiej i angielskiej wersji językowej w nakładzie 2000 egzemplarzy. Książki reprezentowane są przez krótkie fragmenty, wraz ze zwięzłą charakterystyką całości i szkicem sylwetki autora. Celem tej publikacji jest przedstawienie zagranicznym wydawcom ciekawej oferty i skłonienie ich do publikacji. Katalog będzie rozdawany bezpłatnie uczestnikom Targów w Bolonii.
Znakiem graficznym polskiego wystąpienia jest znany od wystąpienia we Frankfurcie w roku 2000 biało-czerwony symbol opatrzony hasłem Copyright POLAND, uzupełniony obecnie o słowa FOR KIDS. Natomiast hasłem jest "La POLONIA a BOLOGNA" czyli "Polska w Bolonii".
Projekt graficzny polskiego stoiska narodowego przygotowali architekci Hanna Tylżanowska i Paweł Zajączkowski, którzy od lat tworzą kształty polskich stoisk na targach książki, w tym polskiego pawilonu we Frankfurcie w roku 2000. Motywem przewodnim rozwiązania plastycznego ma być "lokomotywa" autorstwa łódzkiego grafika Jana Zielińskiego. Kolorystyka stoiska będzie wzorowana na kolorach z tego projektu.
Została uruchomiona oficjalna strona inetrnetowa polskiego wystąpienia
www.bolonia.pl.
Informacje na temat Targów w Bolonii można znaleźć również na stronie organizatora tarów: www.bookfair.bolognafiere.it.
PODSUMOWANIE:"Dzięki licznym relacjom prasowym wiemy już, że nasz kraj odniósł we Włoszech wielki sukces. Warto jednak, byśmy wiedzieli, iż stał się on zasługą przede wszystkim wspaniale przygotowanej prezentacji dorobku polskich ilustratorów.
To oni, z Józefem Wilkoniem na czele, byli bohaterami tych targów. To pod ich adresem przybyli z różnych stron świata spece od ilustracji wygłaszali peany, i to im wdzięczni jesteśmy słowa również... przeprosin. Za to, że nie doceniliśmy ich roli w kształtowaniu gustu najmłodszych czytelników oraz za to, że wszyscy - mniej lub bardziej zaangażowani w projekt 'Bolonia 2003' nawet przez chwilę nie wierzyliśmy w tryumf tej prezentacji, a który stał się niezaprzeczalnym faktem. Ale nie tylko rodzimi ilustratorzy wracają z Włoch z tarczą.
Wielki (kolejny!) sukces odniosła bowiem na tych targach firma Young Digital Poland z Gdańska, która w tym roku otrzymała główną nagrodę za innowacyjność w podejściu do edukacji. Jury konkursu doceniło m.in. walory edukacyjne serii podręczników multimedialnych z serii 'eduROM' dla szkoły podstawowej i gimnazjum.
Przypomnijmy, że w roku 1998 gdańszczanie otrzymali Bologna New Media Prize dla Multimedialnego świata Juliana Tuwima oraz Multimedialnego świata Jana Brzechwy, będących multimedialnymi interpretacjami wierszy znanych poetów. Zakupem licencji na programy YDP interesowali się w tym roku Koreańczycy, Amerykanie, Chorwaci oraz Niemcy.
Zdaniem Andrzeja Nowakowskiego, autora koncepcji programu 'Bolonia 2003' oraz pełnomocnika ministra kultury ds. czytelnictwa, organizacja podobnych przedsięwzięć z książką w roli głównej to najtańsza forma promocji polskiej kultury za granicą. (...) Nie stała by się także krzywda, gdyby korzyść z naszego udziału na targach w Bolonii ilustratorzy odczuli także u siebie - zwłaszcza w obrębie kooperacji z rodzimymi wydawcami książek dla dzieci i młodzieży, którzy często bezmyślnie zalewają rynek produkcjami takimi sobie, byleby importowanymi ze Stanów Zjednoczonych czy Japonii..." (www.enotes.pl)