"Emergency Exit. Test nr 1", © Aleksandra Wasilkowska, Agnieszka Kurant, fot. Jan Smaga
"Emergency Exit", instalacja zaprojektowana przez artystkę Agnieszkę Kurant i architektkę Aleksandrę Wasilkowską, polega na zbudowaniu w Pawilonie Polskim wysokiej konstrukcji przypominającej skocznię narciarską lub trampolinę na basenie publicznym.
Tytuł jest ironicznym odniesieniem do obowiązujących w budynkach i przestrzeni miejskiej przepisów bezpieczeństwa czy wymogów higieniczno-zdrowotnych, których celem jest kontrola ryzyka i wykluczenie tego, co przypadkowe i nieoczekiwane.
Konstrukcja nawiązująca w sposób krytyczny do dziedzictwa zrujnowanej obecnie modernistycznej architektury monumentalnych obiektów sportowych wznosi się nad morzem białych chmur. Chmury przez swą gęstość dają wrażenie przepaści bez dna. Widok ten w stojących na szczycie skoczni ludziach może budzić poczucie tajemnicy, ryzyka, niebezpieczeństwa lub wręcz strachu. Skok w dół jest jednak całkowicie bezpieczny, gdyż w chmurach ukryty zostałspecjalny materac amortyzujący upadek. Dzięki temu skok wyzwala uczucie przyjemnościkontrastujące z odczuwanym wcześniej strachem. Każdy zwiedzający wystawę możedoświadczyć będącego celebracją życia skoku w chmury.
Kurant i Wasilkowska interpretują miasto jako nieprzewidywalny, złożony układ, na którego całkowite zrozumienie składa się świadomość istnienia przenikających się realnych i wyobrażonych przestrzeni modyfikowanych przez niezwykle rzadkie zdarzenia. Kryje się za tym przekonanie, że architekci i urbaniści nie są w stanie precyzyjnie przewidzieć wszystkichpotrzeb miasta i zmian, jakim ono podlega. Niematerialne czynniki, takie jak plotki, legendylub miejskie mity nakładają się na fizyczną tkankę urbanistyczną, tworząc niewidzialnąmorfologię rozbudowanych miejskich pejzaży. Mieszkańcy mają sprzeczne potrzeby, a tewpływają na istniejący porządek i modyfikują go. Z jednej z strony jest to potrzebabezpieczeństwa, wyraźnej struktury i takiej filozofii miasta, która stworzy poczucieprzewidywalności. Z drugiej jednak istnieje potrzeba spontaniczności, ryzyka i szaleństwa jakomanifestacji wolności od racjonalnego wymiaru życia z wpisaną weń kontrolą i planowością.
Jeżeli scenariusz funkcjonowania miasta jest sztywny i z góry określony i nie może elastyczniereagować na wyłaniające się potrzeby i zachodzące zmiany, miejski organizm traci równowagę.Kurant i Wasilkowska poszukują specjalnych stref, w których ludzie będą mogli swobodnierealizować swoje indywidualne pragnienia.
Artystki proponują także nowe podejście do ciała w kontekście miejskim, tworząc nowyrodzaj miejskiej aktywności, rodzaj fikcyjnej dyscypliny sportowej. Skok w chmurysymbolizuje całkowitą wolność i możliwość ucieczki od miejskiej rzeczywistości. Jestucieleśnieniem potrzeby i pragnienia dobrowolnej rezygnacji z kontroli po to, by uwolnić sięrzeczywiście i w przenośni od systemu: od dominującego paradygmatu, logiki czy stanu.By wydostać się stąd, gdzie się jest.
Projekt Kurant i Wasilkowskiej promuje podejście do architektury i urbanistyki,wykraczające poza logikę przyziemnej rzeczywistości i sztywne planowanie życia; jest otwartyna to, co w mieście nieprzewidywalne; uelastycznia tkankę miejską poprzez uaktywnienie jejszczelin, luk i porów. Umożliwia też mieszkańcom "wyłączenie" się z dominujących miejskichstruktur poprzez rozwijanie indywidualnych, autonomicznych działań i inicjatyw.
Organizator wystawy w Pawilonie Polskim: Zachęta Narodowa Galeria Sztuki.
Komisarz Pawilonu Polskiego: Agnieszka Morawińska.
Kurator wystawy: Elias Redstone.
Otwarcie polskiego pawilonu: 27 sierpnia 2010, godz. 16:00.
12. Międzynarodowa Wystawa Architektury jest dostępna dla publiczności od 29 sierpnia do 21 listopada 2010.
Informacje o wystawie znajdują się także na stronach www.labiennale.art.pl i www.olawasilkowska.com.
Źródło: informacja prasowa