Od 3 maja 2016 roku można zwiedzać Muzeum Pana Tadeusza w Kamienicy Pod Złotym Słońcem na wrocławskim Rynku. Głównymi elementami wystawy jest opowieść o przechowywanym tu rękopisie "Pana Tadeusza", historia polskiego romantyzmu i jego współczesne wątki.
Muzeum jest częścią Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Misją Muzeum jest pokazanie, jak "Pan Tadeusz" kształtował nowoczesne myślenie o tradycji i tożsamości kulturowej, w jaki sposób romantyczne postrzeganie obowiązków wobec społeczności wpłynęło na wiele pokoleń Polaków.
"Podejmujemy się tej misji w czasie dynamicznego rozwoju cyberkultury i przy negatywnych trendach statystycznych pokazywanych przez badania czytelnictwa – deklarują organizatorzy. – Program wystawienniczy, edukacyjny i artystyczny Muzeum uczy nieschematycznego myślenia, poszerza doświadczenia kulturowe uczestników, pozwala im rozwijać wiedzę i umiejętności humanistyczne, stymuluje talenty, pozwala przedyskutować i przepracować fundamenty narracyjne polskiego mitu narodowego."
Muzeum Pana Tadeusza to ponad 4 tysiące metrów kwadratowych powierzchni wystawienniczej. Wystawa główna będzie pokazywana w 17 salach. Otwarcie Muzeum będzie ważnym wydarzeniem inauguracji kadencji Wrocławia jako Światowej Stolicy Książki UNESCO.
Ekspozycja koncentruje się wokół głównego eksponatu – oryginalnego rękopisu "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. Właścicielem rękopisu jest Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Ekspozycja podzielona została na trzy główne moduły.
"Pierwszy moduł stanowi opowieść o rękopisie i kontekstach czytania tego dzieła: historycznym, kulturowym, biograficznym i literackim – mówi zastępca dyrektora Ossolineum Marcin Hamkało. – Kolejny moduł to opowieść o świecie, w którym pisał Mickiewicz, o świecie, który odchodzi w przeszłość, ale stanowi platformę porozumienia pomiędzy pokoleniami. Tu znajdą się wątki odnoszące się do kwintesencji polskiego mitu narodowego oraz kwintesencji polskiej kultury, tu też pojawi się refleksja nad znaczeniem tych wątków we współczesności."
Ostatni z modułów wystawy jest poświęcony postaciom Jana Nowaka-Jeziorańskiego oraz Władysława Bartoszewskiego, którzy przekazali kilka lat temu swoje zbiory książek, zapisków i dzieł sztuki do Ossolineum. Ich dar pokazywany jest w Gabinetach Świadków Historii.
Jan Nowak-Jeziorański i Władysław Bartoszewski, 1995, fot. materiały Muzeum Emigracji
"Ekspozycja dorobku Nowaka-Jeziorańskiego oraz Bartoszewskiego będzie puentą dla dwóch pierwszych modułów – zaznaczył wicedyrektor Ossolineum. – Chcemy tu pokazać w jaki sposób mit i wizja zrodzona w romantyzmie jest widoczna w działaniach konkretnych osób. Działaniach zmierzających do odzyskania wolności przez Polskę, aż do wejścia do UE i NATO."
Na wystawie głównej znajdzie się około 200 eksponatów, ponad 300 dokumentów poddanych obróbce cyfrowej oraz ponad 100 multimediów – gier, filmów, prezentacji i aplikacji.
"Chcemy pokazać dialog pomiędzy kulturą analogową i kulturą nowych mediów – podkreślił Hamkało. – Na wystawie będzie wiele perełek muzealnych, które układają się w całościowe historie uzupełniane przez multimedia."
Część eksponatów została wypożyczona z muzeów w Warszawie, Krakowie oraz Lwowie. Zwiedzający będą mogli obejrzeć na przykład oryginał Konstytucji 3 Maja, który został na dwa miesiące wypożyczony ze zbiorów Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. Najcenniejszych eksponat – oryginał rękopisu "Pana Tadeusza" – ze względów konserwatorskich może być pokazywany tylko przez 180 godzin w roku. W pozostałym czasie będzie go zastępować bardzo dobrze wykonana kopia.
Muzeum Pana Tadeusza powstało z inicjatywy prezydenta Wrocławia Rafała Dutkiewicza i dyrektora Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Adolfa Juzwenki. Dyrektor Juzwenko przypomniał, że starania o budowę Muzeum Pana Tadeusza trwały kilka lat.
"Od początku chciałem, by było to muzeum pokazujące drogę kolejnych pokoleń Polaków, od końca XVIII wieku do końca wieku XX, w dążeniu do odzyskania suwerenności – mówił Juzwenko. – Zarówno założycielom Ossolineum, jaki i Mickiewiczowi oraz innym polskim dziewiętnastowiecznym twórcom przyświecał jeden cel – by kolejne pokolenia nie zapomniały o tym, czym jest Rzeczypospolita."
Przypomniał też, że mickiewiczowska epopeja powstała 17 lat po założeniu Ossolineum. Oprócz wystawy głównej w Muzeum Pana Tadeusza będą prezentowane wystawy czasowe. Placówka prowadzić będzie również szeroką działalność edukacyjną.
Zwiedzający po raz pierwszy zobaczą wystawę 3 maja. Wstęp będzie w tym dniu darmowy.
Projekt uruchomienia Muzeum Pana Tadeusza kosztował 45 milionów złotych, z czego 38 milionów to kwota dofinansowania z funduszu norweskiego i funduszy EOG.
Źródło: PAP, www.wroclaw2016, opracował: az; 28.06.2016.