Teatr dramatyczny utworzony w 1951 roku; od 1964 roku również ze sceną lalkową. Działał pod nazwą Miejskiego Teatru w Zielonej Górze, a następnie Państwowego Teatru Ziemi Lubuskiej. Obecną nazwę nadano mu w 1964 roku. Siedzibą teatru jest gmach z 1931 roku. Teatr jest m.in. organizatorem Przeglądu Współczesnego Dramatu, imprezy organizowanej od 1999 roku.
Pierwszą premierą daną w listopadzie 1951 roku była ZEMSTA Aleksandra Fredry w reżyserii Róży Gelli-Czerskiej, pierwszej dyrektorki teatru. W następnych latach teatrem kierowali m.in. Marek Okopiński (1960-1963), Jerzy Hoffman (1967-1972), Krystyna Meissner (1980-1983), Waldemar Matuszewski (1991-1996), Andrzej Buck (1998-2007). Od 2007 roku dyrektorem naczelnym i artystycznym jest Robert Czechowski.
W latach 60. Okopiński wraz ze Stanisławem Hebanowskim, ówczesnym kierownikiem literackim teatru, starali się grać oryginalny repertuar, zwłaszcza dramaty najnowsze. Okopiński wystawił tu m.in. NAJAZD Leonida Leonowa (1960), KONDUKT Bohdana Drozdowskiego (1961), czy ZEJŚCIE AKTORA Michela de Ghelderode'a (1962). Meissner skłaniała się ku klasycznym tekstom XX-wiecznego teatru, reżyserowała PLUSKWĘ Włodzimierza Majakowskiego (1982) i CZEKAJĄC NA GODOTA Samuela Becketta (1982), ale też w 1981 roku przygotowała przedstawienie według nowego dramatu Jerzego Żurka, STO RĄK STO SZTYLETÓW odwołującego się do tradycji powstania listopadowego. W 1983 roku dała w Zielonej Górze premierę KARTOTEKI Tadeusza Różewicza.
W ostatnich latach, za dyrekcji Bucka, teatr uruchomił Scenę Młodych Reżyserów i Nowej Dramaturgii. Na tej scenie debiutowała m.in. Małgorzata Bogajewska, wystawiając POWRÓT Jerzego Łukosza (2001). Zrealizowała tu też polską prapremierę OPOWIEŚCI O ZWYCZAJNYM SZALEŃSTWIE Petra Zelenki (2003), dramat który był potem wielokrotnie wystawiany na polskiej scenie. W zielonogórskim teatrze starano się o najpopularniejsze, najciekawsze teksty ostatnich lat i sezonów, stąd pojawiały się tu m.in. NIEZIDENTYFIKOWANE SZCZĄTKI LUDZKIE I PRAWDZIWA NATURA MIŁOŚCI Brada Frasera w reżyserii Grzegorza Matysika (2001), a także KORONACJA Marka Modzelewskiego w reżyserii Bogajewskiej (2004). Polskimi prapremierami były też przedstawienia - PRZYPADKOWY CZŁOWIEK Yasminy Rezy w reżyserii Zdzisława Wardejna (2002) i CZASZKA Z CONNEMARY Martina McDonagha w reżyserii Anny Siudy (2003).
Najciekawszymi spektaklami ostatniego czasu były ponadto prapremiery: SPUŚCIZNY Ireneusza Kozioła w reżyserii Piotra Łazarkiewicza (2006), ZABIJANIE GOMUŁKI w reżyserii Jacka Głomba wg znanej powieści Jerzego Pilcha TYSIĄC SPOKOJNYCH MIAST (2007), oraz NIEPRZYTOMNIE Pawła Demirskiego w reżyserii Piotra Waligórskiego (2007).
Monika Mokrzycka-Pokora
grudzień 2007
Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego w Zielonej Górze
Al. Niepodległości 3/5
65-048 Zielona Góra
Tel: (+48 68) 452 72 72 (do 75)
Fax: (+48 68) 452 72 52
WWW: www.teatr.zgora.pl