Pierwsze konserwatoria muzyczne pojawiły się na Pomorzu w drugiej połowie XIX wieku. W 1900 roku Ludwig Heidingsfeld założył Danziger Konservatorium, z filią w Sopocie, kształcące 340 uczniów. Sześć lat później Kurt Adams i Paul Wermbter zorganizowali w Gdańsku nowe Konserwatorium Riemanna, w którym pracownikiem naukowym był Hugo Riemann. Konserwatorium to prowadziło szkołę teatralną i seminarium muzyczno-pedagogiczne, a od 1913 roku zostało powiększone o istniejący już od 1903 roku Instytut Weyera (szkołę "wyższej gry fortepianowej"). Ponadto w 1909 roku powstało w Gdańsku Westpreussische Konservatorium, przy którym prowadzono seminaria dla nauczycieli fortepianu oraz kursy przygotowawcze do egzaminu dla nauczycieli śpiewu w wyższych instytutach nauczania. Filią Konserwatorium Zachodniopruskiego był instytut we Wrzeszczu. Po pierwszej wojnie światowej i utworzeniu Wolnego Miasta Gdańska nadal działały wcześniej utworzone: Konserwatorium Heidingsfelda, Konserwatorium Riemanna, Konserwatorium Fritza Bindera oraz Szkoła Muzyczna Breederlar. Powstała też nowa placówka - polskie konserwatorium muzyczne. W 1929 roku powołano Konserwatorium Muzyczne Polskiego Towarzystwa Muzycznego, kierowane przez Jana Niwińskiego, a następnie - Kazimierza Wiłkomirskiego, pod którego rządami przekształcono uczelnię i nadano jej nazwę Polskie Konserwatorium Muzyczne Macierzy Szkolnej. Szkoła ta działała w latach 1934-1939, aż do wybuchu wojny. Wśród wielu znanych nazwisk związanych z polskim Konserwatorium Muzycznym w Gdańsku znajdują się przyszli pedagodzy gdańskiej Akademii Muzycznej (PWSM w Sopocie i Gdańsku): Marian Antoniak, Henryk Jabłoński, Elżbieta Kubicka, Tadeusz Tylewski i - przede wszystkim - Kazimierz Wiłkomirski.
Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Sopocie powołano 25 września 1947 roku. Początkowo w jej ramach działały dwa Wydziały: Pedagogiczny i Instrumentalny, dopiero w następnym roku istnienia uczelnia uzyskała strukturę 4-wydziałową z Wydziałem Wokalnym i Kompozycji. Dnia 30 września 1966 roku szkoła przemianowana została na Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Gdańsku, a 1 grudnia 1981 roku przekształcona ostatecznie na Akademię Muzyczną imienia Stanisława Moniuszki w Gdańsku.
Celem działalności Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku jest kształcenie wysoko kwalifikowanych artystów muzyków: instrumentalistów, wokalistów, kompozytorów, teoretyków muzyki, dyrygentów chórów, pedagogów sztuki muzycznej, nauczycieli wychowania muzycznego, nauczycieli rytmiki, instruktorów zespołów wokalno-instrumentalnych, organizatorów życia muzycznego.
Kształcenie studentów odbywa się w systemie studiów pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia oraz w systemie jednolitych studiów magisterskich, w formie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych.
Akademia Muzyczna w Gdańsku jest aktywnym członkiem programu edukacji Unii Europejskiej Socrates/Erasmus. Dzięki niemu studenci począwszy od drugiego roku studiów mają szansę odbyć do dwóch semestrów zajęć - w czasie trwania studiów - w jednej z czterdziestu partnerskich uczelni w krajach Unii Europejskiej.
Wydział Dyrygentury, Kompozycji i Teorii Muzyki
Studia na Wydziale I kształcą na dwóch kierunkach: dyrygentury symfoniczno-operowej oraz kompozycji i teorii muzyki (kierunek o dwóch specjalnościach). Nauka trwa 5 lat. Studia przygotowują do samodzielnej pracy w zakresie prowadzenia orkiestr symfonicznych, zespołów kameralnych i wokalno-instrumentalnych, twórczości muzycznej oraz podejmowania badań naukowych, a także organizacji życia muzycznego i publicystyki muzycznej.
Dyplom ukończenia studiów ze specjalności kompozycja lub teoria muzyki wraz ze świadectwem ukończenia Studium Przygotowania Pedagogicznego uprawnia do pracy pedagogicznej w zakresie umuzykalnienia, zasad muzyki, kształcenia słuchu, harmonii i ćwiczeń harmonicznych, kontrapunktu, instrumentacji, czytania partytur, współczesnych technik kompozytorskich, form muzycznych, historii muzyki, literatury muzycznej, folkloru muzycznego w szkolnictwie muzycznym I i II stopnia, na wszystkich wydziałach w akademiach muzycznych i w zakładach kształcenia nauczycieli.
Wydział Instrumentalny
Studia trwają 5 lat: I stopnia stacjonarne - 3 lata (6 semestrów) i II stopnia stacjonarne magisterskie uzupełniające - 2 lata (4 semestry). Studia przygotowują do działalności koncertowej, solistycznej oraz w zespołach orkiestrowych i kameralnych. Specjalność: pedagogika instrumentalna kształci nauczycieli instrumentu głównego dla szkół muzycznych I i II stopnia.
Wydział Wokalno-Aktorski
Studia I stopnia (licencjackie) w specjalności śpiew solowy przygotowują do działalności koncertowej (oratorium, kantata, piesn) i pracy w teatrach operowych. Studia na specjalności musical przygotowują do pracy w teatrach muzycznych. Dyplom ukończenia Wydziału wraz ze świadectwem ukończenia Studium Pedagogicznego uprawnia do pracy pedagogicznej.
Wydział Dyrygentury Chóralnej, Edukacji Muzycznej i Rytmiki
Studenci kształceni są w trzech specjalnościach: dyrygentury chóralnej - dla potrzeb zawodowych instytucji muzycznych i społecznego ruchu muzycznego, akademii muzycznych, zakładów kształcenia nauczycieli, szkolnictwa muzycznego I i II stopnia, szkolnictwa ogólnokształcącego i zawodowego; rytmiki - nauczycieli przedmiotów kierunkowych w specjalności "rytmika" w akademiach muzycznych, szkołach muzycznych I i II stopnia, szkołach baletowych i teatralnych, prowadzących zajęcia muzyczno ruchowe w zakładach kształcenia nauczycieli, placówkach oświatowo-wychowawczych i społecznego ruchu artystycznego; edukacji muzycznej - nauczycieli umuzykalnienia i nauki o muzyce dla potrzeb zajęć dydaktycznych i ogólnomuzycznych w szkolnictwie muzycznym, zajęć w zakresie szkolnej edukacji artystycznej w szkołach ogólnokształcących oraz działalności muzycznej w instytucjach kultury; muzyka kościelna - przygotowuje studentów do pracy w charakterze organistów, kantorów i chórmistrzów; jazz i muzyka estradowa - kształci muzyków wykonawców z dziedziny jazzu, muzyki estradowej i rozrywkowej.
Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, styczeń 2002, aktualizacja: grudzień 2010
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki
ul. Łąkowa 1/2
80-743 Gdańsk
Tel: (+48 58) 300 92 00
Fax: (+48 52) 300 92 10
WWW: www.amuz.gda.pl