Przejrzane i poprawione przez autora wydanie głośnej książki Żmut. Edycja została przygotowana z okazji przypadającego w lipcu 2005 roku 70-lecia urodzin laureata nagrody literackiej Nike 2003.
Pod tajemniczym tytułem ("żmut" to "bezładnie poplątane włosy, sznurki, tasiemki", a przenośnie - kłębowisko nie do rozplątania) kryje się fascynująca, budowana na przekór romantycznej legendzie opowieść o młodzieńczych miłościach Adama Mickiewicza: o Joasi, Johasi czy może Johalce, Józi czy Zuzi, Anieli czy też może Eli, słynnej Maryli Wereszczakównie oraz znacznie mniej znanej Karolinie Kowalskiej - mężatce z czworgiem dzieci, przez historyków literatury zwanej lekceważąco "panią Kowalską" i usilnie spychanej w cień, ponieważ nie pasowała do kreowanej przez nich legendy Mickiewicza jako dziewiczego "kochanka Maryli".
Rymkiewicz, tropiąc tajemnice uczuć pana Mićkiewicza, jak go z litewska nazywa, stworzył dzieło, które czyta się jak sensacyjną powieść, pełną śmiałych domysłów i zaskakujących hipotez - jak choćby szokujący domysł dotyczący nieślubnego dziecka Mickiewicza i Maryli. Książka napisana jest pełnym zniewalającego uroku językiem, w którym współczesna polszczyzna przeplata się z niemal doszczętnie zapomnianą już dzisiaj polszczyzną litewską.
Żmut ukazał się po raz pierwszy w 1987 roku w Instytucie Literackim w Paryżu i w drugoobiegowym krajowym wydawnictwie NOWA. Otrzymał Nagrodę Literacką paryskiej "Kultury" i nagrodę "Wiadomości" im. Mieczysława Grydzewskiego za najlepszą polską książkę wydaną na emigracji w roku 1987.
-
Jarosław Marek Rymkiewicz
Żmut
Wydawnictwo Sic!, Warszawa, 18 maja 2005
135 x 205, 320 ss., twarda oprawa
ISBN 83-88807-71-4
www.wydawnictwo-sic.com.pl