Antoni Libera, spadkobierca twórczości Janusza Szpotańskiego, po raz pierwszy udostępnił prywatne archiwum.
13 października 2011 mija 10. rocznica śmierci Janusza Szpotańskiego (ur. 12 stycznia 1929 w Warszawie, zm. 13 października 2001), dla przyjaciół - Szpota: poety, satyryka, autora prześmiewczych poematów i pamfletów. Bezlitośnie wyszydzał rządzące krajem partyjne koterie, ironicznie komentował poczynania przyjaciół z opozycji.
Jego opera "Cisi i gęgacze, czyli bal u prezydenta" - błyskotliwa szopka polityczna przeciw rządom Gomułki - zaprowadziła autora za kraty z 3-letnim wyrokiem "za rozpowszechnianie informacji szkodliwych dla interesów państwa". Mężem zaufania Szpotańskiego był Stefan Kisielewski. W lutym 1968 mówił na zebraniu oddziału warszawskiego Związku Literatów:
"Opowiadanie kawałów politycznych jest w Polsce tak modne, że przypuszczam, że skoro Szpotański otrzymał 3 lata, to tak jak tu nas 400 osób, to jest 1200 lat więzienia."
Portal Polskiego Radia przygotował specjalny serwis internetowy szpot.polskieradio.pl, na który składają się niezwykłe nagrania z archiwów Polskiego Radia, Wolnej Europy, BBC: Szpotański recytuje własne utwory, Gomułka szaleje na marcowych wiecach nienawiści aktywu partyjnego:
"Utwór ten zawiera jednocześnie pornograficzne obrzydliwości, na jakie może zdobyć się tylko człowiek tkwiący w zgniliźnie rynsztoku, człowiek o moralności alfonsa",
przyjaciele wspominają niezwykłego człowieka.
W serwisie znajdą się także filmy z wypowiedziami Antoniego Libery, prof. Zygmunta Saloniego, Rafała Marszałka, Jana Lityńskiego, Marka Nowakowskiego, Jerzego Kisielewskiego, Piotra Wierzbickiego, Bogusława Sonika, a także wyjątkowe nagrania wideo z wieczorów autorskich w prywatnych mieszkaniach ćwierć wieku temu.
Antoni Libera, spadkobierca twórczości Janusza Szpotańskiego, po raz pierwszy udostępnił prywatne archiwum. Znajdują się w nim fotografie, manuskrypty, dokumenty, wycinki prasowe, odręczne notatki z procesu oraz słynne partie szachowe: Szpotański był arcymistrzem, po pewnej jego partii w 1957 roku zmieniono światowe zasady rozgrywek w blitza, czyli szachy błyskawiczne.
O Januszu Szpotańskim tak pisze Antoni Libera:
"Janusz Szpotański miał niezwykły intelekt i odwagę. Komunistycznej władzy odpowiedzialnej za degenerację polskiej rzeczywistości rzucił w twarz to, co się jej należało - wyzwisko. Uczynił to w dodatku w sposób wyrafinowany. Jego satyra jest najwyższej próby. Nawiązuje do najlepszych wzorów literackich: do poematów heroikomicznych Krasickiego, do pisanych z pasją strof Mickiewicza o Rosji, do wirtuozerskich, ekwilibrystycznych kpin Tuwima.
Od Janusza Szpotańskiego wciąż można się wiele nauczyć: przenikliwości spojrzenia i kunsztu słowa, dalekowzroczności w myśleniu politycznym i historycznym oraz poczucia humoru i dowcipu."
Cały tekst "Duch Szpota" autorstwa Libery znajduje się na stronie www.polskieradio.pl.
Serwis szpot.polskieradio.pl jest dostępny od 11 października 2011.
Źródło: informacja nadesłana, szpot.polskieradio.pl