W Zakopanem odbędzie się polska premiera utworu Roxanny Panufnik ''Memories of My Father'' i wykonanie Arbor Cosmica na orkiestrę. Na pytania festiwalowiczów będą odpowiadały Roxanna Panufnik, córka kompozytora oraz Lady Camilla Panufnik, wdowa po polskim kompozytorze, który większość życia spędził na emigracji Wielkiej Brytanii.
Warszawska Jesień
Kiedy? 19-27 września
Warszawska Jesień od 1956 roku dostarcza rokrocznie (wyjątkiem był 1958, kiedy zaplanowano festiwal jako biennale i 1982, kiedy przeszkodą był stan wojenny) polskiej publiczności wiadomości o muzyce współczesnej z niemal całego świata. To tutaj prezentowane są prawykonania i pierwsze krajowe wykonania czołowych kompozytorów z Polski i świata. Czego możemy spodziewać się w tym roku?
Z prawykonań usłyszymy między innymi: inspirowany Le Corbusierem ''brut'' Artura Zagajewskiego; ''Opływ/Przypływ/Upływ'' Wojciecha Ziemowita Zycha; ''Ode to Maulana Rumi'' utwór opowiadający o spotkaniu mistyka Rumiego z wielkim filozofem Ibn-Arabim, napisany przez urodzonego w Damaszku Zaida Jabriego; ''van'' na cztery ręcę Hanny Kulenty; napisany przez Wojtka Blecharza utwór na chińskie instrumenty, czyli ''(one)[year](later)'', pokłosie dwuletniej współpracy z Orkiestrą z Zakazanego Miasta w Pekinie; zamówioną przez WJ kompozycję inspirowaną artystycznymi koncepcjami malarstwa epoki Song i Yuan ''Listen to the Valleys'' Wenchen Qina; ''Crépuscule du soire mystique'' napisane przez Jakuba Sarwasa pod wpływem poezji Paula Verlaine’a.
Ciekawie zapowiada się wykonanie utworu ''REKA'' (hebr. ''TŁO'') Yuvala Avitala na Chór Niemuzyków, w skład którego wchodzą wielcy muzycy, między innymi perkusista Simone Benevent, tuwińskiej wokalistki Sainko Namtchylak i Omar Bandinu śpiewak bassu z sardyńskiej tradycji canto a tenores.
''Chór niemuzyków w utworze REKA składa się z setek mieszkańców miasta, w którym wykonywane jest dzieło. W przeciwieństwie jednak do tradycyjnego chóru od członków ''tłumu'' nie jest wymagane przygotowanie ani doświadczenie muzyczne, ponieważ partytura graficzno-tekstowa wskaże im wymagane w wykonaniu elementy muzyczne, imitacje dźwięków natury, głoski przedjęzykowe i fonemy onomatopeiczne, zamiast hierarchii stawiając na złożoność, a zamiast jednorodności – na różnorodność. (...) Avital wybrał solistów spośród najważniejszych wokalnych tradycji świata, tradycji o starożytnych korzeniach i silnym poczuciu własnej wartości'' - pisze Nicola Scaldaferri w opisie zamówionego przez Warszawską Jesień utworu.
Szalone Dni Muzyki - Ameryka
Szalone Dni Muzyki to międzynarodowy festiwal realizowany od 1995 roku, którego pomysłodawcą i założycielem jest René Martin – organizator licznych koncertów muzyki klasycznej na całym świecie. Festiwal od wielu lat jest z powodzeniem realizowany we Francji, Hiszpanii, Japonii; jego ideą jest przełamywanie uprzedzeń do muzyki klasycznej, zachęcanie i ułatwianie udziału w koncertach, przy jednoczesnym utrzymywaniu wykonań na możliwie najwyższym poziomie. Krótkie koncerty odbywające się od rana do wieczora w kilku salach jednocześnie, niskie ceny biletów i wyjątkowa atmosfera sprawiają, że Szalone Dni Muzyki to spotkania z muzyką, na które zaproszony jest każdy, bez wyjątku.
W Warszawie festiwal odbędzie się już po raz piąty. Poprzednie edycje: Chopin Open (2010), Les Titans (2011), Rosja (2012), Muzyka francuska i hiszpańska (2013) spotkały się z dużym zainteresowaniem. W programie tegorocznego festiwalu znalazły się utwory kompozytorów amerykańskich - Bernsteina, Cage’a, Reicha, Coplanda, Ellingtona, Joplina i innych. Wśród wykonawców znaleźli się: Abdel Rahman El Bacha, Paul Lay, Elisabeth Rossiter, Anna Patalong, Gordon Goodwin, Jacek Kasprzyk, Tadeusz Wojciechowski, Sinfonia Varsovia, Hob-beats Percussion Group i wielu innych.
Avant Art Festival
Na jednej scenie ponownie spotkają się artyści od lat obecni na polu muzyki eksperymentalnej, z których pomysłami i sposobami wyrazu zdążyliśmy się oswoić, z wykonawcami młodymi, którzy dopiero podbijają światowe sceny muzyczne. Podczas dwunastu festiwalowych dni będzie można zobaczyć i usłyszeć między innymi kojarzonego z estetyką glitch Ryojiego Ikedę. Kolektyw Zeitkratzer – wieloosobowy ansambl, który w swoich poszukiwaniach łączy dorobek akademickich kompozytorów z najbardziej awangardowymi i alternatywnymi gatunkami - wystąpi razem z japońskim mistrzem gitarowego eksperymentu Keijim Haino, by wspólnie wykonać jedno z ''Metal Machine Music'' skomponowane przez niedawno zmarłego Lou Reeda; Haino pojawi się także w innej odsłonie, w duecie ze Stevenem O’Malleyem; norwescy improwizatorzy z Supersilent połączą się na scenie z basistą Led Zeppelin, Johnem Paulem Jonesem.
Jednym z przedsięwzięć przygotowanych specjalnie na tegoroczny Avant Art i wyprodukowanych przez festiwal jest ''In Between – word and music destroyer'' – multidyscyplinarna instalacja z elementami żywej muzyki, światła, sztuki video, scenografii, specjalnie zbudowanych instrumentów oraz instalacji złożonej z 12 głośników, która będzie też zaprezentowana w listopadzie w Turcji w ramach Polish/Turkish Avant Art. Przy jej tworzeniu czuwają kompozytor Cezary Duchnowski, Paweł Romańczuk z Małych Instrumentów, Kostas Georgakopulos i dramatopisarz Michał Walczak.
Unsound
Motyw przewodni festiwalu, który pokochała publiczność na całym świecie, a bilety rozchodzą się dosłownie w przeciągu kilku minut, to ''The Dream''. Co to znaczy?
- The Dream to (niezamierzony) rezultat stu lat kontrkultury.
- The Dream to aktualizacja statusu.
- The Dream to nieustanne tworzenie i dzielenie się treścią.
- The Dream to historia muzyki dostępna za jednym kliknięciem.
- The Dream to ulotny stan na skraju eksplozji.
Wymienić wszystkich headlinerów festiwalu nie sposób: Swans, Księżyc, Carter Tutti Void, Joey Anderson, Bjørn Torske, DJ Stingray, Robert Hood - dla każdego coś miłego, a to tylko mały procent wszystkich ogłoszonych do tej pory artystów. Lepiej skupić się na projektach, które powstają specjalnie z okazji Unsoundu.
Ren Schofield (znany miłośnikom muzyki techno jako Container) wystąpi w trio z Kennethem Kapstadwm i Tomasem Järmyrem, dwoma norweskimi perkusistami związanymi ze sceną jazzową i metalową. Craig Leon (producent Blondie, Ramones, Suicide i wielu innych) wykona na żywo ''Nommos'', swój album z 1981 roku, który ukazał się właśnie ponownie nakładem RVNG. ''Nommos'' został pierwotnie napisany na orkiestrę, w Krakowie utwory zostaną zaprezentowane na żywo przez muzyków Sinfonietty Cracovii. Koncertowi będą towarzyszyły tajemnicze wizualizacje, wykonane specjalnie na krakowski festiwal. Atom™ i Robin Fox pokażą swoje osiągnięcia w łączeniu laserów i wideo, eksperymentalnych technik audio oraz zdekonstruowanych form muzyki pop. Richard Pinhas, jedna z najbardziej zasłużonych postaci francuskiej muzyki rockowej i instrumentalnej, wystąpi z polskim duetem Kapital.
Polska premiera ''Kupca weneckiego'' Andrzeja Czajowskiego
Czajkowski pracował nad swoją operą od 1968 roku, aż do 1982 roku, kiedy umarł – udało mu się ukończyć niemal całość utworu oprócz kilku stron orkiestracji. Autorem libretta był przyjaciel kompozytora, John O'Brien. Dyrektor festiwalu w Bregencji, gdzie w zeszłym roku odbyła się światowa premiera niemal zapomnianego utworu Czajkowskiego – David Pountney opisał ''Kupca…'' jako utwór ''politonalny, istniejący gdzieś pomiędzy światem Brittena a Berga''. Jednym z głównych bohaterów opery jest Shylock – wenecki lichwiarz, którego postać na stałe weszła do kanonu antysemickich wyobrażeń. Wielu komentatorów dziwi się czemu Czajkowski – Żyd, który przeżył wojnę w warszawskim gettcie – zajął się właśnie tą kontrowersyjną sztuką. W operze Czajkowskiego Shylock jest przede wszystkim postacią tragiczną, którą śmiało można postawić obok Hamleta i Króla Leara. Spóźniona o ponad 30 lat prapremiera Kupca w reżyserii Keitha Warnera w kwietniu 2014 roku została wyróżniona prestiżową International Opera Award.
Soundedit Festival
Soundedit to międzynarodowy festiwal producentów muzycznych, który oprócz warsztatów i spotkań dla profesjonalistów oferuje niezwykle ciekawe koncerty. Na przykład występ zespołu Laibach, który niedawno nagrał płytę inspirowaną powstaniem warszawskim i Karla Bartosa znanego z klasycznej już grupy Kraftwerk. Wystąpi też trzech mistrzów pisania piosenek, z których każdy reprezentuje zupełnie inny nurt estetyczny: ">Lech Janerka, John Cale i Patrick Wolf.
Beth Gibbons, Krzysztof Penderecki i NOSPR wykonują III Symfonię Góreckiego
Gibbons jest wokalistką, autorką tekstów, producentką i współzałożycielką trip-hopowego Portishead. Podczas koncertu artystka wykona partię solową słynnej symfonii Góreckiego. Penderecki poprowadzi Narodową Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia. Penderecki nie po raz pierwszy współpracuje z młodymi muzykami. W 2011 r. zrealizował wspólny projekt z gitarzystą zespołu Radiohead Jonnym Greenwoodem oraz muzykiem reprezentującym nurt muzyki elektronicznej Aphexem Twinem.
W programie znalazły się także kompozycje Pendereckiego, Greenwooda, Lutosławskiego i zamówiony przez Narodowy Instytut Audiowizualny utwór nowojorskiego kompozytora i gitarzysty o polskich korzeniach Bryce'a Dessnera. Gitarzysta indie rockowego zespołu The National ma zaprezentować własną wariację na temat utworu Witolda Lutosławskiego.
Źródła: materiały prasowe, opr. fl 28.8.2014