Okładka ksiązki "Nowi Polacy / The New Poles" Patryka Karbowskiego
Urodzili się po 1989 roku. Do świata abstrakcji mogą zaliczyć PRL, a do realnej codzienności - Internet. To gimnazjaliści, których fotograf Patryk Karbowski sportretował w albumie "Nowi Polacy".
Patryk Karbowski (ur. 1989) sam niewiele starszy od swoich bohaterów, to fotograf zauważony m.in. w prestiżowym konkursie Magnum Expression Photography Award w 2010 r. Zainteresowany głównie reportażem i fotografią dokumentalną, obserwuje zmiany społeczne zachodzące w Polsce.
Poprzez "Nowych Polaków" dołącza do dyskusji o młodym pokoleniu, unikając moralizatorskiego tonu i próby podsumowań. Zdjęcia tworzące album przedstawiają gimnazjalistów pochodzących ze średniej i wyższej klasy społecznej. To zwykłe chwile - spacery, prywatki, wspólne posiłki, czy rozmowy. Karbowski epatuje tym, co fotografuje się najtrudniej – normalnością. Jak trafnie zauważa Adam Mazur - wykładowca Akademii Fotografii i teoretyk fotografii oraz autor tekstu do "Nowych Polaków" - ukazane zostało to, co nie jest specjalne, marginalne, nie stanowi wyjątku.
Patryk Karbowski zrezygnował z zamieszczania w książce wywiadów ze swoimi bohaterami. Nie chciał kreślić indywidualnych portretów, a przybliżyć nam pewną grupę społeczną. W tę perspektywę wprowadza tekst Mazura "Post-Polacy" - "Ani się człowiek obejrzał, a w kraju wyrosło pokolenie nowych Polaków, nowych Polek. Właśnie nie młodych – bo młodość jest tu czymś oczywistym i póki co stałym, niemal niezmiennym błogostanem – ale nowych, jak nowe modele tabletów i samochodów, nowe wersje systemów operacyjnych i nowe filmy, nowa muzyka, wszystko nowe."
Impulsem do stworzenia cyklu "Nowi Polacy" był dla Patryka Karbowskiego kontakt z młodszym kuzynem. Fotograf zauważył, że pomimo niewielkiej różnicy wieku światy, w jakich żyją, są zupełnie różne. Ta banalna, wydawać by się mogło, konstatacja stała się punktem wyjścia dla niezwykle ciekawego dokumentu.
Co tak naprawdę wyróżnia młodych Polaków? Ludzi, którzy dorastali w czasach dynamicznego rozwoju Internetu w Polsce? Błyskawiczny dostęp do informacji? Otaczająca technologia? Ogrom możliwości i wyborów? Karbowski zadaje pytania, ale nie odpowiada. Sam przyznaje, że nie jest w stanie zdefiniować tego pokolenia w jasny sposób, wyróżnić stylu czy cech osobowości. I bardzo dobrze! – chciałoby się krzyknąć. Dzięki temu dostajemy materiał, który jest wolny od grzechu generalizacji. Samodzielnie możemy wyróżnić w nim to, co uznamy za ważne czy wyjątkowe. Fotografie funkcjonują w tym cyklu jak obrazy pewnych faktów, jak zaproszenie do refleksji.
Zdjęcia Patryka Karbowskiego są bardzo wysmakowane. Nienaganna kompozycja, gra światłem, czy plastyka obrazu charakterystyczna dla średniego formatu (fotograf używał aparatu Mamiaya 7) - to wszystko sprawia, że na "Nowych Polaków" patrzy się z przyjemnością, chłonąc kolejne detale, nierzadko ukazane z poczuciem humoru. Ujmuje intymność opowieści. Ze zdjęć Karbowskiego emanuje spokój, wręcz melancholijny romantyzm nieobcy przecież nastolatkom wielu pokoleń. W jednym z wywiadów fotograf zaznaczył, że zależało mu na uchwyceniu wrażenia niepewności, czy to w skali kraju, czy osobistych rozterek bohaterów dokumentu. Wydaje się, że tę niepewność Patryk Karbowski bardziej chciał zobaczyć, niż fotografowani pokazać.
"Nowi Polacy" to bardzo dobra opowieść dokumentalna. Pomysł Patryka Karbowskiego był prosty: sportretować wycinek pewnego pokolenia i spróbować zobaczyć, co w naszej rzeczywistości jest zmienne, a co stałe. Patryk Karbowski zauważył to, czego na co dzień nie zauważamy, bo sami funkcjonujemy w konsumpcyjnym świecie pełnym telefonów komórkowych i portali społecznościowych. Bohaterowie Karbowskiego żyją w nim jednak na zupełnie innych warunkach, to ich świat. Autor "Nowych Polaków" dostrzegł temat, który wcześniej nie był nazwany.
- Patryk Karbowski, Nowi Polacy, Wydawnictwo Instytut Kultury Wizualnej, Warszawa 2012
- Patryk Karbowski – absolwent i wykładowca Akademii Fotografii w Warszawie. Studiuje fotografię na PWSFTViT w Łodzi. Specjalizuje się w fotografii dokumentalnej i reportażu. Dotychczas zrealizował m.in. cykl dokumentalny "Tęcza" w Ośrodku dla Dzieci Niewidomych i Słabowidzących ze Sprzężoną Niepełnosprawnością w Warszawie, cykl "Graniczna 4" poświęcony mieszkańcom bloku przy ulicy Granicznej 4, wchodzącym warszawskiego osiedla "Za Żelazną Bramą". Finalista prestiżowego Magnum Expression Photography Award oraz zdobywca Eager Beaver Award programu Arte Creative (oba wyróżnienia za “Graniczną 4"). Jego prace można było oglądać w warszawskiej galerii OBOK ZPAF, w krakowskiej Galerii Pauza oraz w ramach TIFF 2012. Autor dwóch książek fotograficznych "Graniczna 4" i "Nowi Polacy".
- Adam Mazur – krytyk, historyk sztuki i amerykanista. Kurator w CSW Zamek Ujazdowski. Autor książek "Kocham fotografię", "Historie fotografii w Polsce 1839-2009" i "Decydujący moment. Nowe zjawiska w fotografii polskiej po 2000 roku". Wykładowca w Akademii Fotografii i Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie.