Wykorzystane w projekcie "Amerykanka" fotografie powstały podczas licznych podróży Chomętowskiej po Polsce. Większość wykonana została prawdopodobnie po 1936 roku - w czasie gdy artystka pracowała jako etatowy fotograf w Ministerstwie Komunikacji. Jej zdjęcia zawieszano w wagonach kolejowych i publikowano w wydawnictwach ministerstwa. Zabrane wraz z całym archiwum przez Chomętowską w 1947 roku do Argentyny, dotychczas nie były opracowane ani publikowane.
"Zofia Chomętowska nie była Amerykanką. To oczywiste. Polska nigdy nie była Ameryką. To również prawda. Ale nie o nią nam przecież chodzi. Ameryka jest po prostu daleko, kiedyś, w czasach młodości Chomętowskiej była jeszcze dalej. Od zawsze jednak była krajem pełnym fotografii, potrzeby wizualnej reprezentacji, sfotografowania wszystkiego. Dzięki temu łatwiej pobudzała wyobraźnię" - piszą we wstępie do książki Kuba Śwircz, Kuba Dąbrowski.
Publikacja "Amerykanka", wypełniona fotografiami, jest jak mały notatnik, rodzaj pamiętnika, który czytelnik wertuje z niezobowiązującą przyjemnością. Materiał fotograficzny, zupełnie nieznany, publikowany po raz pierwszy, pokazuje okruchy życia codziennego przedwojennej Polski.
Książka ukazała się w wersji polsko-angielskiej, w numerowanej edycji 300 egzemplarzy.
Zofia Chomętowska (1902-1991) - polska fotografka i dokumentalistka, jedna z najważniejszych postaci międzywojennej sceny fotograficznej. Zawsze fotografowała małoobrazkowym aparatem Leica. Debiutowała pod koniec lat 20., brała udział w licznych wystawach zbiorowych w Polsce i za granicą, wielokrotnie publikowała swoje zdjęcia w prasie specjalistycznej i codziennej. W Warszawie miała trzy indywidualne wystawy: w 1936 (Polskie Towarzystwo Fotograficzne), 1939 (Salon Garlińskiego), 1979 (Muzeum Historyczne m. st. Warszawy). Jej najbardziej znane projekty dotyczą stolicy: przedwojennej ("Warszawa wczoraj, dziś i jutro") oraz zrujnowanej ("Warszawa Oskarża!"), jednak twórczość Chomętowskiej jest bardzo różnorodna: wykonywała fotografie reklamowe, pejzaże, zdjęcia architektury czy dokumentację życia mieszkańców Polesia.
"Amerykanka" jest częścią projektu Fundacji Archeologia Fotografii zatytułowanego "Żywe archiwa", który ma na celu twórczy dialog między klasykami polskiej fotografii, a współczesnymi twórcami.
Źródło: materiały prasowe, www.archeologiafotografii.pl
Zofia Chomętowska / Kuba Śwircz i Kuba Dąbrowski
"Amerykanka"
Fotografie: Zofia Chomętowska
Tekst: Kuba Śwircz i Kuba Dąbrowski
Biogram: Karolina Puchała-Rojek
Wydawca: Fundacja Archeologia Fotografii, Warszawa 2011
Format 18 x 13 cm, 88 stron, 40 ilustracji, oprawa miękka