Zdjęcie Oskara Kolberga, fot. dzięki uprzejmości Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze
W 2014 obchodzić będziemy także setną rocznicę urodzin Jana Karskiego, emisariusza Polskiego Państwa Podziemnego oraz 600-lecie urodzin świętego Jana z Dukli i 275. rocznicę ustanowienia go patronem Polski.
"Dorobek naukowo-badawczy Oskara Kolberga dokumentujący kulturę ludową XIX wieku jest imponujący ze względu na wszechstronny zakres jego zainteresowań kulturą ludu oraz geografię badań, obejmującą Polskę przedrozbiorową i obszary ludowych kultur Ukrainy, Białorusi, Litwy, Śląska, Słowian południowych, Łużyczan, Czechów i Słowaków" - przypomniano w uchwale.
"Oskar Kolberg zebrał i opracował 33 tomy monografii regionalnych i tematycznych, opublikował około 200 artykułów z zakresu etnografii, folklorystyki, językoznawstwa, muzykologii. Spuścizna Oskara Kolberga stanowi nadal podstawę, do której odwołują się obecnie realizowane projekty twórców i badaczy kultury. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o szczególnym znaczeniu dorobku artysty i naukowca, ogłasza rok 2014 Rokiem Oskara Kolberga" - napisano.
W uchwale Sejmu ustanawiającej Rok Jana Karskiego przypomniano, że Karski, pełniąc rolę emisariusza Polskiego Państwa Podziemnego, dostarczył w 1942 r. przywódcom i rządom państw alianckich udokumentowany raport o tragicznej sytuacji i planowej eksterminacji Żydów prowadzonej przez niemieckich okupantów.
"Jubileusz stanowi okazję do oddania hołdu jednemu z najwybitniejszych Polaków XX wieku, bohaterowi II wojny światowej, Sprawiedliwemu Wśród Narodów Świata, obywatelowi Stanów Zjednoczonych, Honorowemu Obywatelowi Państwa Izrael, często dziś określanemu jako człowiek, który chciał powstrzymać Holokaust" - napisano w uchwale.
Natomiast w uzasadnieniu ustanowienia Roku św. Jana z Dukli postulowano, by pamięć jego działań "zmierzających do troski całego Narodu o wspólne dobro w duchu sprawiedliwości społecznej i miłości bliźniego, była fundamentem naszej tożsamości w Europie".
Oskar Kolberg urodził się 22 lutego 1814 r. w Przysusze (koło Radomia). Kształcił się w Liceum Warszawskim, pobierał też lekcje gry na fortepianie i kompozycji m.in. u Józefa Elsnera i Ignacego F. Dobrzyńskiego. Szczególny wpływ na zainteresowania muzyczne Kolberga wywarła też młodzieńcza znajomość z Fryderykiem Chopinem.
Pierwszą wyprawę badawczą na Mazowsze Kolberg odbył w 1839 r. Rozpoczął pracę nad dokumentacją folkloru muzycznego m.in. uzupełniając wcześniej wydane zbiory pieśni ludowych o zapis melodii. Zainteresował się muzyką głównie pod kątem folkloru i etnografii. W 1857 r. wydał zbiór ballad i melodii tanecznych z przyśpiewkami w różnych regionów Polski pt. "Pieśni ludu polskiego". W 1845 r. objął posadę księgowego w Zarządzie Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, a w latach 1857-61 pracował w Zarządzie Dyrekcji Dróg i Mostów. Zajęcia te pozwalały mu na gromadzenie środków na działalność edytorską, badania terenowe i podróże. W ciągu 20 lat badaniami etnograficznymi objął większą część Polski.
W 1861 r. zrezygnował ze stałej posady i postanowił utrzymywać się z honorariów za recenzje w czasopismach, rozprawy i artykuły naukowe m.in. w Encyklopedii Powszechnej Samuela Orgelbranda. W 1857 r. został redaktorem działu muzycznego tego wydawnictwa. Opracował większość haseł muzycznych, artykuły o teorii i historii muzyki oraz biografie polskich i obcych kompozytorów i wykonawców. Jego opracowania haseł encyklopedycznych oraz recenzje i artykuły o muzyce publikowało wiele czasopism m.in. "Biblioteka Warszawska", "Tygodnik Ilustrowany" i "Kłosy".
W latach 1871-1875 opublikował cztery tomy monografii rejonów Krakowa, które stały się modelem dla etnograficznego opracowania następnych regionów. W 1884 r. zamieszkał w Krakowie, gdzie zajął się działalnością edytorską. Zmarł 3 czerwca 1890 r. w Krakowie.
Źródło: PAP, oprac. AG, 13.12.2013.